- متن کامل این مقاله در جلد دوم ارجنامه دکتر حسین مهرپور منتشر شده است.
چکیده: بررسی عملکرد مجالس نهم و دهم مجلس نشان می دهد، برخلاف اصل اولویت قانون گذاری از طریق لایحه، تعداد طرح های ارائه شده بهمجلس به نحو چشمگیری بر تعداد لوایح پیشی گرفته است. متعاقب این امر، آسیب طرح محوری در ابتکار قانون گذاری، با سرعت و حدّت، گریبان گیر نظام تقنینی ایران شده است. با توجه به شواهد و نمونه هایی متعدد، می توان بروز و عمیق تر شدن ابتکار قانون گذاری از طریق طرح را نه فقط به دلیل نادیده گرفتن اصول قانون گذاری توسط مجلس، بلکه به دلایلی مربوط به اَعمال یا ترک فعل های قوه مجریه نیز نسبت داد. در این مقاله، دلایل رویکرد طرح محور در قانون گذاری با تأکید بر نواقص و ایرادات نظام تدوین لایحه در دولت، در چهار عنوان به این شرح دسته بندی شده اند: (1) عدم اجرای تکالیف قانونی توسط دولت؛ (2) تعلل در ارائه لوایح ضروری؛ (3) کیفیت نازل برخی لوایح؛ و (4) عدم قابلیت نهادی برای تدوین لایحه.
کلیدواژه ها: ابتکار قانون گذاری، طرح، لایحه، قانون گذاری، مجلس شورای اسلامی.
