- متن کامل این مقاله در جلد دوم ارجنامه دکتر حسین مهرپور منتشر شده است.
چکیده: مدیران شرکتهای تجاری اختیارات و وظایفی دارند که در اساسنامه شرکت مشخص میگردد؛ یکی از مواردی که در ابتدای تأسیس شرکت باید مشخص شود موضوعی است که شرکت برای انجام آن تشکیل خواهد شد. حال هرگاه مدیر یا مدیران شرکت تجاری در اداره شرکت از موضوع مصوب شرکت تجاوز نموده و برخلاف آن تصمیماتی اتخاذ کنند یا اقداماتی را انجام دهند، ضمانت‌اجرای اینگونه تصمیمات و اقدامات چیست. در حقیقت رعایت حدود موضوع مذکور در اساسنامه یا شرکتنامه یکی از موارد محدودیت اختیارات و اقدامات مدیران در حقوق تجارت ایران است؛ چرا که در قانون تجارت، موضوع شرکتها میزان اهلیت شرکت تجاری را مشخص میکند. به همین دلیل تصمیمات و اقدامات خارج از موضوع مدیران شرکت باطل خواهد بود. اما برخی از حقوقدانها سعی دارند با رد دلایل محدودیت مذکور، این تصمیمات و اقدامات را غیرنافذ تفسیر کنند. در حقوق مصر تصمیمات و اقدامات مدیر شرکت منصرف به شرکت تجاری و به نام شرکت تجاری خواهد بود و شرکت در برابر اشخاص ثالث مسئول شناخته میشود. اما این قاعده تا زمانی کاربرد دارد که تصمیمات و اقدامات مدیر در محدوده موضوع شرکت باشد؛ درواقع حوزه اختیارات مدیر شرکت مطلق و بدون محدودیت نیست و مدیر در صورت تجاوز از وظایف و اختیارات خود، باید پاسخ‌گو باشد. اما تعیین حدود مسئولیت مدیر و شرکت تجاری و همچنین نحوه برخورد با شخص ثالث از مباحث چالش برانگیز حقوق تجارت مصر است. برای یافتن راه‌حلی مناسب در زمینه ضمانت‌اجرای تصمیمات و اقدامات خارج از موضوع شرکت توسط مدیران شرکتهای تجاری در حقوق ایران، این موضوع را در حقوق تجارت مصر نیز مورد بررسی قرار دادیم.
کلیدواژه‌ها: شرکت تجاری، اهلیت، موضوع، تجاوز از حدود اختیارات، بطلان، عدم نفوذ.
