- متن کامل این مقاله در جلد دوم ارجنامه دکتر حسین مهرپور منتشر شده است.
چکیده: ارتباط میان دعاوی وابستگی آیینی ایجاد می‌کند. این وابستگی موجب رسیدگی همزمان به دعاوی می‌شود. در رسیدگی همزمان به دعاوی اصول دادرسی مدنی نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند. اصل تغییرناپذیری عناصر دعوا یکی از اصولی است که با دعاوی مرتبط استثناپذیر می‌شود و پایداری عناصر دعوا با طرح دعوای مرتبط یا طاری از بین می‌رود. همچنین اصل حاکمیت اصحاب دعوا نیز که بدین معنا است که جهات موضوعی دعوا در حاکمیت طرفین است یا اصل ابتکار دعوا نیز که بیان می‌دارد دادگاه راساً نمی‌تواند طرح دعوا کند تحت تأثیر قرار می‌گیرد. از همین‌رو در دعوای جلب ثالث نظام‌های حقوقی پذیرفته‌اند که دادگاه می‌تواند راساً طرح دعوا کند. در خصوص اصل تشریفاتی بودن دادرسی نیز ارتباط دعاوی موجب می‌شود که برخی تشریفات کنار گذاشته شود؛ لذا به نظر می‌رسد که طرح دعوای مرتبط یا طاری با دادخواست شفاهی امکان‌پذیر باشد. همچنین با وجود ارتباط دعاوی اصل رسیدگی دو مرحله‌ای استثنا می‌پذیرد. افزون بر این‌ها دعاوی مرتبط نگاه سنتی به اصل بی‌طرفی دادرس را تغییر داده است.
کلیدواژه‌ها: ارتباط دعاوی، اصول دادرسی، دعاوی طاری، وابستگی آیینی.
